Τετάρτη 1 Φεβρουαρίου 2012

Τι ήσαν – άραγε- οι Αγάπες;

Πώς γίνονταν οι συνεστιάσεις των πρώτων χριστιανικών κοινοτήτων, που συντελούσαν στη διατροφή των φτωχών (σε αυτό οφείλουν και το όνομά τους), διαμηνύοντες με τον πρώτο αυτό την πραγματική αγάπη που δίδαξε ο Θεάνθρωπος!..


Τοιχογραφία στις κατακόμβες της Αγίας Πρίσιλας στη Ρώμη, που απεικονίζει χριστιανικές αγάπες. 

ΕΙΝΑΙ αλήθεια ότι στον χριστιανισμό, αγάπη θεωρείται η αρετή που ρυθμίζει έτσι τις σχέσεις των ανθρώπων, ώστε ο οποιοσδήποτε πλησίον να θεωρείται ως ο ίδιος ο εαυτός μας.
Η έννοια της αγάπης, ασφαλώς, προϋπήρχε του χριστιανισμού, αλλά ο χριστιανισμός την ολοκλήρωσε διδάσκοντας τη θετική μορφή της, την αγάπη δηλαδή προς όλους ανεξαίρετα τους ανθρώπους, εχθρούς και φίλους, κάθε κοινωνικής τάξης και φυλής, αγαθούς και κακούς.
Ως κοινωνική αρετή η αγάπη είναι θεμελιώδης, και η έλλειψή της δεν δικαιολογείται. Στην πράξη εκφράζεται ως υλική και πνευματική βοήθεια στις δυσκολίες και στις ανάγκες του πλησίον.
Η αγάπη θεωρείται τέλεια όταν πηγάζει από αγάπη προς τον Θεό, o οποίος συγχωρεί κάθε αμαρτία, ατελής δε όταν υπαγορεύεται από το φόβο της τιμωρίας του Θεού (!).
 
Τι ήσαν – άραγε- οι Αγάπες;
Αγάπες λεγόντουσαν οι συνεστιάσεις των πρώτων χριστιανικών κοινοτήτων, που συντελούσαν στη διατροφή των φτωχών (σε αυτό οφείλουν και το όνομά τους).
Εκτός από τα Ιεροσόλυμα, όπου είχαν συνδεθεί με την κοινοκτημοσύνη, οι αγάπες ήταν εν χρήσει και στις χριστιανικές κοινότητες του Αποστόλου Παύλου.
Ο θεσμός οφείλεται στον πρακτικό αυτό σκοπό, αλλά επίσης και στην επιθυμία των πρώτων χριστιανών να συνεχίσουν τον οικογενειακό βίο του Χριστού με τους μαθητές του, συντηρούμενοι από κοινό ταμείο.
Κατά το παράδειγμα του Μυστικού Δείπνου οι αγάπες συνδέθηκαν στην αρχή με τη Θεία Ευχαριστία, που δινόταν όταν τελείωναν. Φαίνεται όμως ότι η συμπεριφορά των χριστιανών στις αγάπες δεν ήταν ανάλογη με την ευσεβή τους πρόθεση, γι’ αυτό o Απόστολος Παύλος τις καταδίκασε στην Α΄ προς Κορινθίους Επιστολή του (ια’ 20 εξ.). Αυτό ώθησε και στον διαχωρισμό της Θείας Ευχαριστίας από τις αγάπες (150-200).
Όταν καθιερώθηκε η αγαθοεργία στην εκκλησία, οι αγάπες περιορίστηκαν σε εβδομαδιαίες συνεστιάσεις (Κυριακή απόγευμα) και σιγά-σιγά εξέλιπαν.
Λείψανά τους είναι η σημερινή αρτοκλασία, που στον καιρό που ήσαν οι αγάπες αντικαθιστούσε τη Θεία Ευχαριστία, και μάλιστα, στις σλαβικές εκκλησίες, η ευλογία και η λήψη μέσα στην εκκλησία καρπών, άρτου και οίνου το πρωί του Μεγάλου Σαββάτου.
Το θέμα της σύνδεσης των αγαπών με τη Θεία Ευχαριστία έχει προκαλέσει πολλές συζητήσεις, υποστηρίζεται δε εξίσου και η σχέση τους και η ανεξαρτησία τους. Τα νυχτερινά συμπόσια δεν ήταν αγάπες, αλλά ειδωλολατρικό έθιμο μεμονωμένων χριστιανών, που το καταπολέμησε η εκκλησία.
Με την πάροδο του χρόνου, οι συνεστιάσεις αυτές δεν τηρούσαν τον αρχικό τους προορισμό αλλά οδηγούσαν σε καταχρήσεις. Το γεγονός αναφέρει και o Γρηγόριος ο Ναζιανζηνός. Γι’ αυτό, η σύνοδος της Λαοδικείας (περ. 310) απαγόρευσε τις αγάπες, και το ίδιο έκαναν και η ΣΤ’ Οικουμενική και η σύνοδος της Καρθαγένης
 

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ
Ορισμένα αναρτώμενα από το διαδίκτυο κείμενα ή εικόνες (με σχετική σημείωση της πηγής), θεωρούμε ότι είναι δημόσια. Αν υπάρχουν δικαιώματα συγγραφέων, παρακαλούμε ενημερώστε μας για να τα αφαιρέσουμε. Επίσης σημειώνεται ότι οι απόψεις του ιστολόγιου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου. Για τα άρθρα που δημοσιεύονται εδώ, ουδεμία ευθύνη εκ του νόμου φέρουμε καθώς απηχούν αποκλειστικά τις απόψεις των συντακτών τους και δεν δεσμεύουν καθ’ οιονδήποτε τρόπο το ιστολόγιο.

Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.