"Η Καμπάλα είναι μια μορφή του εβραϊκού μυστικισμού. Τα κείμενα της συλλέχθηκαν μεταξύ 5ου και 13ου αιώνα στην Ισπανία και την Μέση Ανατολή.
Πνευματικός πατέρας της Καμπάλα είναι ο Ραβίνος Σιμόν Γιοχαϊ που κατέγραψε τα κείμενα τον 2ο μ.Χ αιώνα σε ένα βιβλίο που λέγεται Ζοχάρ.Η Καμπάλα θεωρείται τόσο ιερή που , που διδάσκεται μόνο σε Εβραίους κυρίως πολύ ευλαβείς μελετητές του Ταλμούδ και μάλιστα όταν έχουν περάσει το 40ον έτος της ηλικίας τους και έχουν ζήσει μια αγνή ζωή.Εξαλλου το HOLYWOOD ειναι εβραικο,για να γινει καποιος διασημος πρεπει να γινει εβραιος,για αυτο και η Μαντονα οπως και αλλοι διασημοι σταρ οπως Μπρίτνεϊ Σπίαρς, Μικ Τζάγκερ και Ντέμι Μουρ,ασπασθηκαν την Καμπαλα,το νεο ονομα της Μαντονα ειναι ΕΣΘΗΡ.
Πηγή: http://hellasress.blogspot.com
Eίναι ένα από τα κυριότερα και πιο πλήρη εσωτεριστικά συστήματα Γνώσης στην Δύση τις τελευταίες χιλιετηρίδες. Δύο κύριες απόψεις συναντούμε ως προς την πατρότητα και τις αρχές γέννησης αυτού του συστήματος. Η μία άποψη υποστηρίζει ότι η Καββάλα είναι ο Ιουδαϊκός εσωτερισμός που δίνει τα κλειδιά για να ερμηνεύσουμε την Βίβλο. Η άλλη άποψη ισχυρίζεται ότι η Καββάλα είναι ένα σύστημα πολλών χιλιάδων χρόνων το οποίο εξιουδαΐστηκε τις τελευταίες χιλιετίες γι'; αυτό και η πατρότητά του δεν ανήκει στους Ιουδαίους αλλά σε όλη την αρία φυλή.
Η Ε.Π.Μπλαβάτσκυ, τάσσεται φανερά υπέρ της δεύτερης άποψης καθώς και οι Καββαλιστές με ανοιχτό νου. Η Καββάλα, σύμφωνα με τους τελευταίους, είναι ένα παραδοσιακό σύστημα σοφίας που σκοπό έχει την, σε έκταση, διερεύνηση των τεραστίων προβλημάτων της αρχής και της φύσης της Ζωής και της Εξέλιξης του ανθρώπου και του σύμπαντος.
Οι καββαλιστές εσωτεριστές του αιώνα μας κάνανε μία σημαντική προσπάθεια να συγκεράσουν την Καββάλα με την Πλατωνική και Πυθαγόρεια σκέψη, καθώς και με τον Ινδικό μυστικισμό. Με βάση αυτήν την προσπάθεια, σε αυτήν την εργασία, δεν θα αναφερθώ αναλυτικά στις αρχές και το σύστημα της Καββάλα, κάτι το οποίο είναι πολύ εύκολο να το βρει κανείς στα βιβλία του Ισραέλ Ρεγκάρντιε, του Άλιστερ Κρόουλι, της Ντιόν Φόρτσιουν, του Γ.Γιν Γουέστκοτ κ.α. Θα προσπαθήσω να κολυμπήσω στα περίεργα κι αχαρτογράφητα νερά όπου τα πράγματα και οι έννοιες πλουτίζουν με τον συνδυασμό πολλών εσωτεριστικών συστημάτων.
Eίναι ένα από τα κυριότερα και πιο πλήρη εσωτεριστικά συστήματα Γνώσης στην Δύση τις τελευταίες χιλιετηρίδες. Δύο κύριες απόψεις συναντούμε ως προς την πατρότητα και τις αρχές γέννησης αυτού του συστήματος. Η μία άποψη υποστηρίζει ότι η Καββάλα είναι ο Ιουδαϊκός εσωτερισμός που δίνει τα κλειδιά για να ερμηνεύσουμε την Βίβλο. Η άλλη άποψη ισχυρίζεται ότι η Καββάλα είναι ένα σύστημα πολλών χιλιάδων χρόνων το οποίο εξιουδαΐστηκε τις τελευταίες χιλιετίες γι'; αυτό και η πατρότητά του δεν ανήκει στους Ιουδαίους αλλά σε όλη την αρία φυλή.
Η Ε.Π.Μπλαβάτσκυ, τάσσεται φανερά υπέρ της δεύτερης άποψης καθώς και οι Καββαλιστές με ανοιχτό νου. Η Καββάλα, σύμφωνα με τους τελευταίους, είναι ένα παραδοσιακό σύστημα σοφίας που σκοπό έχει την, σε έκταση, διερεύνηση των τεραστίων προβλημάτων της αρχής και της φύσης της Ζωής και της Εξέλιξης του ανθρώπου και του σύμπαντος.
Οι καββαλιστές εσωτεριστές του αιώνα μας κάνανε μία σημαντική προσπάθεια να συγκεράσουν την Καββάλα με την Πλατωνική και Πυθαγόρεια σκέψη, καθώς και με τον Ινδικό μυστικισμό. Με βάση αυτήν την προσπάθεια, σε αυτήν την εργασία, δεν θα αναφερθώ αναλυτικά στις αρχές και το σύστημα της Καββάλα, κάτι το οποίο είναι πολύ εύκολο να το βρει κανείς στα βιβλία του Ισραέλ Ρεγκάρντιε, του Άλιστερ Κρόουλι, της Ντιόν Φόρτσιουν, του Γ.Γιν Γουέστκοτ κ.α. Θα προσπαθήσω να κολυμπήσω στα περίεργα κι αχαρτογράφητα νερά όπου τα πράγματα και οι έννοιες πλουτίζουν με τον συνδυασμό πολλών εσωτεριστικών συστημάτων.
Πηγή: http://www.esoterica.gr
Aποτελεί λοιπόν η Καμπάλα ουσιαστικά ένα σώμα θεωριών πάνω στην έννοια του θείου, τη δημιουργία, την προέλευση και τον προορισμό της ψυχής, τον ρόλο των ανθρώπων, ενώ περιλαμβάνει ακόμη μυστικιστικές και μαγικές πρακτικές οι οποίες διδάσκονταν μόνο στους λίγους εκλεκτούς, που, εξαιτίας της ισχυρής πίστης τους, αποκτούσαν αυτό το ξεχωριστό προνόμιο.
Η λέξη Καμπάλα σημαίνει «να δέχεσαι». Ότι δηλαδή πράττει το Kabbalah Centre του Μπεργκ. Με πολλά παραρτήματα παγκοσμίως, το γκρουπ έχει προσελκύσει πολλούς μη Εβραίους, με προεξάρχοντες τους celebrities της διασκέδασης Μαντόνα, Μπρίτνεϊ Σπίαρς, Μικ Τζάγκερ και Ντέμι Μουρ.Έχει αντιμετωπίσει αρνητικές αντιδράσεις από οργανωμένα εβραϊκά γκρουπ αλλά, προς το παρόν, μοιάζει να ξεπερνά όλους τους σκοπέλους με επιτυχία και -θρησκευτική- ευλογία.
Το σύμβολο της Καμπάλα είναι ένα κόκκινο βραχιολάκι που, σταρ και μη, φορούν στον καρπό του αριστερού χεριού τους. Όσο για τον λόγο που η Καμπάλα ασκεί τόσο μεγάλη γοητεία στους αγχωμένους -και ...; τίνγκα στην κόκα- σταρ των λόφων του Χόλιγουντ, είναι η γαλήνη που εκπέμπει.
Θέλετε δείγμα; Μπείτε στο site του ραβίνου Μπεργκ (www.kabbalah.com) και, με φόντο το απαλό πορτοκαλί new age χρώμα, ταξιδέψτε με όχημα τον λυτρωτικό λόγο του. Ιδού ένα δείγμα αυτού: «Φανταστείτε μια θαυμαστή δύναμη ενέργειας», γράφει ο πράος ραβίνος, «τόσο βαθιά, τόσο δυνατή, τόσο ισχυρή, ικανή να σας θεραπεύσει απόλυτα, να μεταμορφώσει τη ζωή σας και ν';αλλάξει τον κόσμο προς το καλύτερο, για πάντα! Υπάρχει αυτή η δύναμη; Υπάρχει.
Είναι η Καμπάλα, η αρχαιότερη σοφία σε όλη την ανθρώπινη ιστορία.Η Καμπάλα αποκαλύπτει όλους τους πνευματικούς και φυσικούς νόμους που κυβερνούν τον κόσμο και την ανθρώπινη ψυχή. Δίνει λύσεις. Δημιουργεί τάξη μέσα από το χάος. Και δίνει απάντηση στην απόλυτη ερώτηση της ανθρώπινης ύπαρξης: ποιοι είμαστε; Από πού ερχόμαστε; Γιατί υπάρχουμε σε αυτή τη Γη;» (σ.σ. «τι είναι ο κάβουρας; τι είναι το ζουμί του;»)
Με τόση ψυχική ανάταση αφειδώς προσφερόμενη, οι σταρ «τσίμπησαν». Και δεν ήταν και λίγοι: Ντέμι Μουρ, Ναόμι Κάμπελ, Μάικλ Τζάκσον, Ελίζαμπεθ Τέιλορ, Τζεφ Γκόλντμπλουμ, Γουϊνόνα Ράιντερ, Κόρτνεϊ Λαβ, Στέλα Μακάρτνεϊ, Μπάρμπαρα Στρέιζαντ, Πάρις Χίλτον, Μόνικα Λεβίνσκι, Μικ Τζάγκερ, Τζέρι Χολ, ζεύγος Μπέκαμ, Ντόνα Κάραν, Ροζάν.
Φυσικά, η πιο διάσημη πιστή και βαθύτερα μυημένη ιέρειά της ακούει στο όνομα Μαντόνα. Η οποία, όταν καλείται να μιλήσει για την Καμπάλα, μεταμορφώνεται από το απόλυτο ποπ είδωλο σε μια ταπεινή Αμερικανίδα ...; κυρία Λουκά: «Κάθε επιτυχία μου είναι φανέρωμα του θεού. Είναι το εγώ μου που απαιτεί ιδιοκτησία. Είναι ύβρις, αλαζονεία και απληστία.
Μέχρι τα 40 μου δεν γνώριζα απολύτως τίποτε. Ήμουν εγωμανής.Πίστευα πως πρόσφερα κάποια υπηρεσία στο ανθρώπινο είδος, πως ήμουν επαναστάτρια και απελευθερωμένη. Αλλά όχι, δεν ήμουν. Μέχρι που ανακάλυψα την Καμπάλα. Η Καμπάλα μοιάζει με το πανκ (!). Και τα δύο είναι φόρμες σκέψης έξω από πλαίσια. Δεν θέλω πια οι άνθρωποι να ντύνονται όπως εγώ. Τώρα θέλω να σκέφτονται όπως εγώ. Ντυθείτε σαν την Μπρίτνεϊ Σπίαρς. Αλλά σκεφτείτε όπως εγώ και όλα θα πάνε καλά».Η Μαντόνα στηρίζει την Καμπάλα έμπρακτα και το αποδεικνύει με κάθε ευκαιρία. Επισκέφτηκε προ διετίας το Ισραήλ, ενώ δώρισε στο κέντρο του Μπεργκ 5 εκατομμύρια δολάρια ως απόδειξη της καλής της πίστης και της αφοσίωσής της στους ιερούς σκοπούς του. Αφού Καμπάλα, όπως είπαμε, σημαίνει «να δέχεσαι».
Υψηλά νοήματα αλλά και υψηλά ...; ποσά. Το εβραϊκό μυστικιστικό κείμενο του 13ου αιώνα, που αποτελεί το «ευαγγέλιό» της, πωλείται από το κέντρο του Μπεργκ στο Λος Αντζελες πάνω από 500 δολάρια. Το -διάσημο πια- κόκκινο βραχιολάκι των καβαλιστών, που όλοι οι πιστοί σταρ έχουν δεμένο στον καρπό του αριστερού χεριού τους και το οποίο είναι ...; πολυλειτουργικό (φέρνει καλή τύχη, βοηθά τον εξορκισμό των κακών πνευμάτων, είναι φορέας του θείου φωτός, απομακρύνει το σκοτάδι), πωλείται προς 26 δολάρια το κομμάτι. Ενώ στα εξουσιοδοτημένα από το κέντρο καταστήματα ο πιστός μπορεί να βρει κρέμες προσώπου, μπλουζάκια -με το σύνθημα «Kabbalists do it better»-, εμφιαλωμένο νερό, ευλογημένο από τον ραβίνο Μπεργκ, ειδικό για καβαλιστικό διαλογισμό, θεραπεία, υγεία και αναζωογόνηση (κάπως σαν τα προϊόντα του Κορρέ αλλά στο πιο ιερό τους ...;).
Πώς θα γίνεις πλούσιος; Πώς θα θεραπεύσεις αρρώστιες; Πώς θα βρεις τον ιδανικό σύντροφο; Πώς θα αποκτήσεις ειρήνη στη ζωή σου; Πώς θα διώξεις τους θαυμαστές από την πισίνα της έπαυλής σου στο Μαλιμπού; Η Καμπάλα έχει τις απαντήσεις. Και σου προσφέρει ενδοσκόπηση, νηφαλιότητα και ήρεμη δύναμη. Συνοπτικά, το φως το αληθινόν, πάντα όμως κάτω από τα δυνατά φώτα της δημοσιότητας ...;
Θέλετε δείγμα; Μπείτε στο site του ραβίνου Μπεργκ (www.kabbalah.com) και, με φόντο το απαλό πορτοκαλί new age χρώμα, ταξιδέψτε με όχημα τον λυτρωτικό λόγο του. Ιδού ένα δείγμα αυτού: «Φανταστείτε μια θαυμαστή δύναμη ενέργειας», γράφει ο πράος ραβίνος, «τόσο βαθιά, τόσο δυνατή, τόσο ισχυρή, ικανή να σας θεραπεύσει απόλυτα, να μεταμορφώσει τη ζωή σας και ν';αλλάξει τον κόσμο προς το καλύτερο, για πάντα! Υπάρχει αυτή η δύναμη; Υπάρχει.
Είναι η Καμπάλα, η αρχαιότερη σοφία σε όλη την ανθρώπινη ιστορία.Η Καμπάλα αποκαλύπτει όλους τους πνευματικούς και φυσικούς νόμους που κυβερνούν τον κόσμο και την ανθρώπινη ψυχή. Δίνει λύσεις. Δημιουργεί τάξη μέσα από το χάος. Και δίνει απάντηση στην απόλυτη ερώτηση της ανθρώπινης ύπαρξης: ποιοι είμαστε; Από πού ερχόμαστε; Γιατί υπάρχουμε σε αυτή τη Γη;» (σ.σ. «τι είναι ο κάβουρας; τι είναι το ζουμί του;»)
Με τόση ψυχική ανάταση αφειδώς προσφερόμενη, οι σταρ «τσίμπησαν». Και δεν ήταν και λίγοι: Ντέμι Μουρ, Ναόμι Κάμπελ, Μάικλ Τζάκσον, Ελίζαμπεθ Τέιλορ, Τζεφ Γκόλντμπλουμ, Γουϊνόνα Ράιντερ, Κόρτνεϊ Λαβ, Στέλα Μακάρτνεϊ, Μπάρμπαρα Στρέιζαντ, Πάρις Χίλτον, Μόνικα Λεβίνσκι, Μικ Τζάγκερ, Τζέρι Χολ, ζεύγος Μπέκαμ, Ντόνα Κάραν, Ροζάν.
Φυσικά, η πιο διάσημη πιστή και βαθύτερα μυημένη ιέρειά της ακούει στο όνομα Μαντόνα. Η οποία, όταν καλείται να μιλήσει για την Καμπάλα, μεταμορφώνεται από το απόλυτο ποπ είδωλο σε μια ταπεινή Αμερικανίδα ...; κυρία Λουκά: «Κάθε επιτυχία μου είναι φανέρωμα του θεού. Είναι το εγώ μου που απαιτεί ιδιοκτησία. Είναι ύβρις, αλαζονεία και απληστία.
Μέχρι τα 40 μου δεν γνώριζα απολύτως τίποτε. Ήμουν εγωμανής.Πίστευα πως πρόσφερα κάποια υπηρεσία στο ανθρώπινο είδος, πως ήμουν επαναστάτρια και απελευθερωμένη. Αλλά όχι, δεν ήμουν. Μέχρι που ανακάλυψα την Καμπάλα. Η Καμπάλα μοιάζει με το πανκ (!). Και τα δύο είναι φόρμες σκέψης έξω από πλαίσια. Δεν θέλω πια οι άνθρωποι να ντύνονται όπως εγώ. Τώρα θέλω να σκέφτονται όπως εγώ. Ντυθείτε σαν την Μπρίτνεϊ Σπίαρς. Αλλά σκεφτείτε όπως εγώ και όλα θα πάνε καλά».Η Μαντόνα στηρίζει την Καμπάλα έμπρακτα και το αποδεικνύει με κάθε ευκαιρία. Επισκέφτηκε προ διετίας το Ισραήλ, ενώ δώρισε στο κέντρο του Μπεργκ 5 εκατομμύρια δολάρια ως απόδειξη της καλής της πίστης και της αφοσίωσής της στους ιερούς σκοπούς του. Αφού Καμπάλα, όπως είπαμε, σημαίνει «να δέχεσαι».
Υψηλά νοήματα αλλά και υψηλά ...; ποσά. Το εβραϊκό μυστικιστικό κείμενο του 13ου αιώνα, που αποτελεί το «ευαγγέλιό» της, πωλείται από το κέντρο του Μπεργκ στο Λος Αντζελες πάνω από 500 δολάρια. Το -διάσημο πια- κόκκινο βραχιολάκι των καβαλιστών, που όλοι οι πιστοί σταρ έχουν δεμένο στον καρπό του αριστερού χεριού τους και το οποίο είναι ...; πολυλειτουργικό (φέρνει καλή τύχη, βοηθά τον εξορκισμό των κακών πνευμάτων, είναι φορέας του θείου φωτός, απομακρύνει το σκοτάδι), πωλείται προς 26 δολάρια το κομμάτι. Ενώ στα εξουσιοδοτημένα από το κέντρο καταστήματα ο πιστός μπορεί να βρει κρέμες προσώπου, μπλουζάκια -με το σύνθημα «Kabbalists do it better»-, εμφιαλωμένο νερό, ευλογημένο από τον ραβίνο Μπεργκ, ειδικό για καβαλιστικό διαλογισμό, θεραπεία, υγεία και αναζωογόνηση (κάπως σαν τα προϊόντα του Κορρέ αλλά στο πιο ιερό τους ...;).
Πώς θα γίνεις πλούσιος; Πώς θα θεραπεύσεις αρρώστιες; Πώς θα βρεις τον ιδανικό σύντροφο; Πώς θα αποκτήσεις ειρήνη στη ζωή σου; Πώς θα διώξεις τους θαυμαστές από την πισίνα της έπαυλής σου στο Μαλιμπού; Η Καμπάλα έχει τις απαντήσεις. Και σου προσφέρει ενδοσκόπηση, νηφαλιότητα και ήρεμη δύναμη. Συνοπτικά, το φως το αληθινόν, πάντα όμως κάτω από τα δυνατά φώτα της δημοσιότητας ...;
Πηγή: http://blogs.sch.gr
Ιουδαϊκός Μυστικισμός και Καμπάλα
Από την ποικιλία μορφών μυστικισμού που παρήγαγε ο Ιουδαϊσμός, άλλες ανέπτυξαν βαθιά διαλογιστικά συστήματα, άλλες καλλιέργησαν έντονες συναισθηματικές μορφές μυστικής εμπειρίας, γενικά όμως ο ιουδαϊκός μυστικισμός διακρίνεται για τον ζωηρό εσχατολογικό προσανατολισμό του. Ήδη στον 1ο αι. μ.Χ. εισέδυσαν στην ιουδαϊκή σκέψη πολλά στοιχεία του ελληνικού φιλοσοφικού μυστικισμού με την αλληγορική ερμηνεία που καλλιέργησε ο Φίλων ο Αλεξανδρεύς (περίπου 15/10 π .Χ.-50 μ.Χ.).
Η πρώιμη φάση του ιουδαϊκού μυστικισμού, η Μερκαβά (Merkavah) έχει κέντρο της το δράμα του Ιεζεκιήλ, περί του θρόνου άρματος. Άρχισε τον 1ο αι. μ.Χ., υιοθετώντας ένα σύστημα πνευματικών ασκήσεων που οδηγούσαν στο δράμα της δόξας του Θεού καθήμενου σε ουράνιο θρόνο. Στη μορφή αυτή μυστικισμού διαφαίνονται επιδράσεις γνωστικών αντιλήψεων, σχετικά με το «πλήρωμα», και ακόμη ελληνιστικών συνδυασμών μαγείας και μυστικισμού. Ο τύπος αυτός, ονομαζόμενος και νοτιοϊουδαϊκός, έδινε έμφαση στη θεωρία και την περισυλλογή. Παρήκμασε μετά τον 7ο αι., αλλά είχε μιά αναζωογόνηση στην Ιταλία, στους 9ο και 10ο αί.
Ο μεσαιωνικός Χασιδισμός, δηλαδή εύσεβισμός (χασίδ = ευσεβής), που συχνά αναφέρεται και ως βόρειος, άρχισε τον 12ο αι. στη Γερμανία, ως λαϊκή κίνηση στενά συνδεδεμένη με τον νόμο (χαλακά). Χαρακτηρίζεται από ζωηρή εσχατολογική συναίσθηση, που γίνεται πιο έντονη στην εξέλιξη της, έμφαση στην απλότητα, την απάθεια, τις ψυχικές αξίες, την προσευχή, την πνευματική άσκηση και το βύθισμα στη θεία αγάπη. Η χασιδική θεολογία εμφανίζει μερικές κοινές γραμμές με τον Νεοπλατωνισμό και ασχολήθηκε στο διανοητικό επίπεδο με τη δόξα του Θεού (καμπόθ), τονίζοντας ότι η δόξα είναι διαφορετική από την ουσία, τη βασιλεία και την κεκρυμμένη παρουσία του Θεού.
Το πιο σημαντικό όμως μυστικό ιουδαϊκό ρεύμα υπήρξε η Καββάλα (ή Καμπάλα -qabbala), που αναπτύχθηκε στην Ισπανία τον 13ο αι. σαν ιδιαίτερη εσωτερική διδασκαλία, και στη συνέχεια, με την εκτόπιση των Ιουδαίων από εκεί (1392), διαδόθηκε σε μεγάλα τμήματα του ιουδαϊκού κόσμου. Το θεωρητικό σύστημα της έχει επηρεασθεί από θεολογικές και κοσμολογικές συλλήψεις γνωστικού τύπου, ενώ συγχρόνως απορρόφησε νεοπλατωνικές ιδέες, που είχαν διαχυθεί στον ιουδαϊκό και αραβικό πολιτισμό της 'Ισπανίας του 12ου και 13ου αί.
Το βασικό έργο της Καββάλα, ή Ζωχάρ (Βίβλος Λαμπρότητας), που γράφηκε στην Ισπανία στην προσπάθεια να αναχαιτίσει το ορθολογιστικό ρεύμα, έδωσε στον παραδοσιακό Ιουδαϊσμό μιά κρυφή, μυστική ενέργεια. Κεντρική διδασκαλία της είναι η θεωρία περί 10 «σεφιρότ», που υπάρχουν ανάμεσα στον αΐδιο Θεό και στα δημιουργήματα του, των 10 περιοχών, στις όποιες η θεία απόρροια εκτείνει εαυτήν. Το «πλήρωμα» αυτών των σεφιρότ δεν απορρέει από τον Θεό, αλλά παραμένει εν τω Θεώ. Η Ζωχάρ τόνισε τον τελετουργικό συμβολισμό, ερμηνεύοντας τις ιεροτελεστίες ως μυστικά σημεία επαφής μεταξύ θείου και ανθρώπου, και γενικά ενίσχυσε την ιουδαϊκή αυτοσυνειδησία, φθάνοντας στο σημείο να διδάσκει ότι ο Ιουδαίος κατέχει μία ποιότητα ψυχής που λείπει από τον μη 'Ιουδαίο.
Στην Καββάλα αναπτύχθηκε επίσης και μιά περισσότερο προφητική ροπή, με κύριο εκφραστή τον Αβραάμ Μπέν Σεμουέλ Άμπουλάφια (1240-1291), ο οποίος, συνδυάζοντας πολλά στοιχεία φιλοσοφικών θεωριών του Μαϊμονίδη (1135/8-1204), αποσκοπεί να βοηθήσει την ψυχή να λύσει τα δεσμά που τη συγκρατούν στον κόσμο της πολλαπλότητας και να διευκολύνει την επιστροφή της στην πρωταρχική ενότητα. για την επίτευξη αυτού του σκοπού συνιστάται ιδιαίτερα η ενατένιση, ή θεωρία ενός αφηρημένου αντικειμένου, π .χ. τα γράμματα του εβραϊκού αλφαβήτου. Η ανύψωση της συνειδήσεως σε μιά υψηλότερη κατάσταση ενότητας με τον Θεό αναπτύσσει και την ανθρώπινη προφητική ικανότητα.
Τον 16ο αι. στην Παλαιστίνη ορισμένοι Ιουδαίοι μυστικοί, εξόριστοι από την Ισπανία, έδωσαν στην Καββάλα μεσσιανική εσχατολογική κατεύθυνση. Μία από τις διδασκαλίες αυτής της σχολής, της οποίας σημαντικότερος εκπρόσωπος είναι ο Ισαάκ Λούρια (1534-1572), υπογραμμίζει ότι με την προσευχή και την εν γένει ευσέβεια του ο Μυστικός συμβάλλει ενεργώς στην αποκατάσταση της αρχικής τάξεως του σύμπαντος.
Τον 18ο αι. αναπτύχθηκε στην Πολωνία ένας νέος Χασιδισμός, περισσότερο συναισθηματικός παρά διανοητικός, που υπήρξε μάλλον ανανεωτική κίνηση παρά νέα θεολογική σχολή. Άρχισε με τον Μπέστ (Ίσραέλ μπέν Έλιέζερ, 1700-1760) και τον μαθητή του Ντόβ Μπαέρ. Απορρίπτοντας τις μεσσιανικές υπερβολές υιοθέτησε πολλά στοιχεία της μυστικής ευσέβειας της Καββάλα. Πιο πρακτικός και κοινωνικός, τόνισε τον ηθικό βίο, το χαρούμενο πνεύμα που πηγάζει από μιά μυστική εσωτερική εμπειρία. Αντιδρώντας στις τάσεις των διανοουμένων της ραββινικής ηγεσίας στην Ουκρανία και τη Ν. Πολωνία, τόνιζε την αξία του απλού Ιουδαίου. Με αφετηρία καββαλιστικές διδασκαλίες σχετικά με τις θείες απορροές μέσα στη δημιουργία, έδινε περισσότερη έμφαση στην εσωτερική στάση του ανθρώπου, στην προσκόλληση στον Θεό παρά στη διανοητική επεξεργασία και κατανόηση της παραδόσεως.
Σταδιακά ο Χασιδισμός, ενώ κράτησε την ιδιαίτερη ταυτότητα του διαμορφώνοντας αυτοτελείς κοινότητες, απομακρύνθηκε από την καββαλιστική επίδραση και έγινε μέλος της ιουδαϊκής ορθοδοξίας (Ασκενάζι) των Ιουδαίων της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης. Μετά τον Β' παγκόσμιο πόλεμο χασιδικές ομάδες κατέφυγαν στην Αμερική.
Παρά την πολυμορφία και τις εξωτερικές επιδράσεις που τον επηρέασαν κατά καιρούς, ο ιουδαϊκός μυστικισμός κράτησε μιά δική του δυναμική ενότητα, με άξονα την Παλαιά Διαθήκη, την κυριαρχία του λόγου και την εσχατολογική προσδοκία.
Ο ΟΡΘΟΔΟΞΟΣ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΟΣ ΜΥΣΤΙΚΙΣΜΟΣ
Γενικά, ο Ορθόδοξος μυστικισμός παρουσιάζει ήρεμη νηφαλιότητα και ανάταση, σε ριζική αντίθεση προς μυστικίζουσες θεοσοφικές ή απόκρυφες θεωρίες και ψυχοσωματικές τεχνικές. Όλα είναι δώρα της χάριτος του Θεού. Εκείνο που κυρίως καταθέτει ο άνθρωπος είναι η προαίρεση, το μόνο ουσιαστικό που έχει δικό του. Ιδιαίτερα εξωτερικά φαινόμενα -όπως τα στίγματα, που είναι τόσο συχνά στους μυστικούς της Δύσεως- δεν αναφέρονται στους μυστικούς της Ανατολής. Πολλοί από τους τελευταίους προειδοποιούν ιδιαίτερα για τον κίνδυνο των σωματικών οραμάτων ή φαντασιώσεων. Διότι και τα δύο καταστρέφουν την ενότητα του ανθρώπου, την οποία ο Χριστός ήρθε να αναστηλώσει.
Η μυστική εμπειρία στην Ανατολική Εκκλησία διαμορφώνει το ήθος, την εν γένει πνευματικότητα και λατρευτική ζωή της. Είναι τόσο ευρεία η ακτινοβολία του μυστικού βιώματος, ώστε να μπορεί να γίνει λόγος γενικότερα για μυστική θεολογία και πνευματικότητα της Ορθόδοξης Εκκλησίας.
Ιουδαϊκός Μυστικισμός και Καμπάλα
Από την ποικιλία μορφών μυστικισμού που παρήγαγε ο Ιουδαϊσμός, άλλες ανέπτυξαν βαθιά διαλογιστικά συστήματα, άλλες καλλιέργησαν έντονες συναισθηματικές μορφές μυστικής εμπειρίας, γενικά όμως ο ιουδαϊκός μυστικισμός διακρίνεται για τον ζωηρό εσχατολογικό προσανατολισμό του. Ήδη στον 1ο αι. μ.Χ. εισέδυσαν στην ιουδαϊκή σκέψη πολλά στοιχεία του ελληνικού φιλοσοφικού μυστικισμού με την αλληγορική ερμηνεία που καλλιέργησε ο Φίλων ο Αλεξανδρεύς (περίπου 15/10 π .Χ.-50 μ.Χ.).
Η πρώιμη φάση του ιουδαϊκού μυστικισμού, η Μερκαβά (Merkavah) έχει κέντρο της το δράμα του Ιεζεκιήλ, περί του θρόνου άρματος. Άρχισε τον 1ο αι. μ.Χ., υιοθετώντας ένα σύστημα πνευματικών ασκήσεων που οδηγούσαν στο δράμα της δόξας του Θεού καθήμενου σε ουράνιο θρόνο. Στη μορφή αυτή μυστικισμού διαφαίνονται επιδράσεις γνωστικών αντιλήψεων, σχετικά με το «πλήρωμα», και ακόμη ελληνιστικών συνδυασμών μαγείας και μυστικισμού. Ο τύπος αυτός, ονομαζόμενος και νοτιοϊουδαϊκός, έδινε έμφαση στη θεωρία και την περισυλλογή. Παρήκμασε μετά τον 7ο αι., αλλά είχε μιά αναζωογόνηση στην Ιταλία, στους 9ο και 10ο αί.
Ο μεσαιωνικός Χασιδισμός, δηλαδή εύσεβισμός (χασίδ = ευσεβής), που συχνά αναφέρεται και ως βόρειος, άρχισε τον 12ο αι. στη Γερμανία, ως λαϊκή κίνηση στενά συνδεδεμένη με τον νόμο (χαλακά). Χαρακτηρίζεται από ζωηρή εσχατολογική συναίσθηση, που γίνεται πιο έντονη στην εξέλιξη της, έμφαση στην απλότητα, την απάθεια, τις ψυχικές αξίες, την προσευχή, την πνευματική άσκηση και το βύθισμα στη θεία αγάπη. Η χασιδική θεολογία εμφανίζει μερικές κοινές γραμμές με τον Νεοπλατωνισμό και ασχολήθηκε στο διανοητικό επίπεδο με τη δόξα του Θεού (καμπόθ), τονίζοντας ότι η δόξα είναι διαφορετική από την ουσία, τη βασιλεία και την κεκρυμμένη παρουσία του Θεού.
Το πιο σημαντικό όμως μυστικό ιουδαϊκό ρεύμα υπήρξε η Καββάλα (ή Καμπάλα -qabbala), που αναπτύχθηκε στην Ισπανία τον 13ο αι. σαν ιδιαίτερη εσωτερική διδασκαλία, και στη συνέχεια, με την εκτόπιση των Ιουδαίων από εκεί (1392), διαδόθηκε σε μεγάλα τμήματα του ιουδαϊκού κόσμου. Το θεωρητικό σύστημα της έχει επηρεασθεί από θεολογικές και κοσμολογικές συλλήψεις γνωστικού τύπου, ενώ συγχρόνως απορρόφησε νεοπλατωνικές ιδέες, που είχαν διαχυθεί στον ιουδαϊκό και αραβικό πολιτισμό της 'Ισπανίας του 12ου και 13ου αί.
Το βασικό έργο της Καββάλα, ή Ζωχάρ (Βίβλος Λαμπρότητας), που γράφηκε στην Ισπανία στην προσπάθεια να αναχαιτίσει το ορθολογιστικό ρεύμα, έδωσε στον παραδοσιακό Ιουδαϊσμό μιά κρυφή, μυστική ενέργεια. Κεντρική διδασκαλία της είναι η θεωρία περί 10 «σεφιρότ», που υπάρχουν ανάμεσα στον αΐδιο Θεό και στα δημιουργήματα του, των 10 περιοχών, στις όποιες η θεία απόρροια εκτείνει εαυτήν. Το «πλήρωμα» αυτών των σεφιρότ δεν απορρέει από τον Θεό, αλλά παραμένει εν τω Θεώ. Η Ζωχάρ τόνισε τον τελετουργικό συμβολισμό, ερμηνεύοντας τις ιεροτελεστίες ως μυστικά σημεία επαφής μεταξύ θείου και ανθρώπου, και γενικά ενίσχυσε την ιουδαϊκή αυτοσυνειδησία, φθάνοντας στο σημείο να διδάσκει ότι ο Ιουδαίος κατέχει μία ποιότητα ψυχής που λείπει από τον μη 'Ιουδαίο.
Στην Καββάλα αναπτύχθηκε επίσης και μιά περισσότερο προφητική ροπή, με κύριο εκφραστή τον Αβραάμ Μπέν Σεμουέλ Άμπουλάφια (1240-1291), ο οποίος, συνδυάζοντας πολλά στοιχεία φιλοσοφικών θεωριών του Μαϊμονίδη (1135/8-1204), αποσκοπεί να βοηθήσει την ψυχή να λύσει τα δεσμά που τη συγκρατούν στον κόσμο της πολλαπλότητας και να διευκολύνει την επιστροφή της στην πρωταρχική ενότητα. για την επίτευξη αυτού του σκοπού συνιστάται ιδιαίτερα η ενατένιση, ή θεωρία ενός αφηρημένου αντικειμένου, π .χ. τα γράμματα του εβραϊκού αλφαβήτου. Η ανύψωση της συνειδήσεως σε μιά υψηλότερη κατάσταση ενότητας με τον Θεό αναπτύσσει και την ανθρώπινη προφητική ικανότητα.
Τον 16ο αι. στην Παλαιστίνη ορισμένοι Ιουδαίοι μυστικοί, εξόριστοι από την Ισπανία, έδωσαν στην Καββάλα μεσσιανική εσχατολογική κατεύθυνση. Μία από τις διδασκαλίες αυτής της σχολής, της οποίας σημαντικότερος εκπρόσωπος είναι ο Ισαάκ Λούρια (1534-1572), υπογραμμίζει ότι με την προσευχή και την εν γένει ευσέβεια του ο Μυστικός συμβάλλει ενεργώς στην αποκατάσταση της αρχικής τάξεως του σύμπαντος.
Τον 18ο αι. αναπτύχθηκε στην Πολωνία ένας νέος Χασιδισμός, περισσότερο συναισθηματικός παρά διανοητικός, που υπήρξε μάλλον ανανεωτική κίνηση παρά νέα θεολογική σχολή. Άρχισε με τον Μπέστ (Ίσραέλ μπέν Έλιέζερ, 1700-1760) και τον μαθητή του Ντόβ Μπαέρ. Απορρίπτοντας τις μεσσιανικές υπερβολές υιοθέτησε πολλά στοιχεία της μυστικής ευσέβειας της Καββάλα. Πιο πρακτικός και κοινωνικός, τόνισε τον ηθικό βίο, το χαρούμενο πνεύμα που πηγάζει από μιά μυστική εσωτερική εμπειρία. Αντιδρώντας στις τάσεις των διανοουμένων της ραββινικής ηγεσίας στην Ουκρανία και τη Ν. Πολωνία, τόνιζε την αξία του απλού Ιουδαίου. Με αφετηρία καββαλιστικές διδασκαλίες σχετικά με τις θείες απορροές μέσα στη δημιουργία, έδινε περισσότερη έμφαση στην εσωτερική στάση του ανθρώπου, στην προσκόλληση στον Θεό παρά στη διανοητική επεξεργασία και κατανόηση της παραδόσεως.
Σταδιακά ο Χασιδισμός, ενώ κράτησε την ιδιαίτερη ταυτότητα του διαμορφώνοντας αυτοτελείς κοινότητες, απομακρύνθηκε από την καββαλιστική επίδραση και έγινε μέλος της ιουδαϊκής ορθοδοξίας (Ασκενάζι) των Ιουδαίων της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης. Μετά τον Β' παγκόσμιο πόλεμο χασιδικές ομάδες κατέφυγαν στην Αμερική.
Παρά την πολυμορφία και τις εξωτερικές επιδράσεις που τον επηρέασαν κατά καιρούς, ο ιουδαϊκός μυστικισμός κράτησε μιά δική του δυναμική ενότητα, με άξονα την Παλαιά Διαθήκη, την κυριαρχία του λόγου και την εσχατολογική προσδοκία.
Ο ΟΡΘΟΔΟΞΟΣ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΟΣ ΜΥΣΤΙΚΙΣΜΟΣ
Γενικά, ο Ορθόδοξος μυστικισμός παρουσιάζει ήρεμη νηφαλιότητα και ανάταση, σε ριζική αντίθεση προς μυστικίζουσες θεοσοφικές ή απόκρυφες θεωρίες και ψυχοσωματικές τεχνικές. Όλα είναι δώρα της χάριτος του Θεού. Εκείνο που κυρίως καταθέτει ο άνθρωπος είναι η προαίρεση, το μόνο ουσιαστικό που έχει δικό του. Ιδιαίτερα εξωτερικά φαινόμενα -όπως τα στίγματα, που είναι τόσο συχνά στους μυστικούς της Δύσεως- δεν αναφέρονται στους μυστικούς της Ανατολής. Πολλοί από τους τελευταίους προειδοποιούν ιδιαίτερα για τον κίνδυνο των σωματικών οραμάτων ή φαντασιώσεων. Διότι και τα δύο καταστρέφουν την ενότητα του ανθρώπου, την οποία ο Χριστός ήρθε να αναστηλώσει.
Η μυστική εμπειρία στην Ανατολική Εκκλησία διαμορφώνει το ήθος, την εν γένει πνευματικότητα και λατρευτική ζωή της. Είναι τόσο ευρεία η ακτινοβολία του μυστικού βιώματος, ώστε να μπορεί να γίνει λόγος γενικότερα για μυστική θεολογία και πνευματικότητα της Ορθόδοξης Εκκλησίας.
Πηγή: www.egolpio.com
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ
Ορισμένα αναρτώμενα από το διαδίκτυο κείμενα ή εικόνες (με σχετική σημείωση της πηγής), θεωρούμε ότι είναι δημόσια. Αν υπάρχουν δικαιώματα συγγραφέων, παρακαλούμε ενημερώστε μας για να τα αφαιρέσουμε. Επίσης σημειώνεται ότι οι απόψεις του ιστολόγιου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου. Για τα άρθρα που δημοσιεύονται εδώ, ουδεμία ευθύνη εκ του νόμου φέρουμε καθώς απηχούν αποκλειστικά τις απόψεις των συντακτών τους και δεν δεσμεύουν καθ’ οιονδήποτε τρόπο το ιστολόγιο.
Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.