Τρίτη 24 Δεκεμβρίου 2019

Ο Nord Stream 2, ο East Med και ο κρυφός «πόλεμος» των αγωγών


Δύο σκληρά γεωπολιτικά παιχνίδια βρίσκονται σε εξέλιξη τις τελευταίες ώρες με επίκεντρο δύο σχεδιαζόμενους αγωγούς μεταφοράς φυσικού αερίου, τον Nord Stream 2 και τον East Med.

Και στις δύο περιπτώσεις στο επίκεντρο των συζητήσεων, των ζυμώσεων αλλά και των παρασκηνιακών κινήσεων βρίσκεται το ερώτημα του σε ποιο βαθμό θα πρέπει η Ευρώπη να εξαρτάται ενεργειακά από τη Ρωσία.

Ο Nord Stream 2, που αναμένεται να αρχίσει να λειτουργεί τους επόμενους μήνες μεταφέροντας ρωσικό φυσικό αέριο προς την Ευρώπη , βρίσκεται στην καρδιά μιας οικονομικής και γεωπολιτικής διένεξης ανάμεσα στις ΗΠΑ και την ΕΕ, καθώς στην ουσία θα διπλασιάσει τις ποσότητες ρωσικού φυσικού αερίου που διατίθεται στη δυτική Ευρώπη μέσω της Γερμανίας.

Την Παρασκευή ο αμερικανός πρόεδρος Τραμπ υπέγραψε σχετικό διάταγμα που επιβάλει κυρώσεις σε όσους συμμετέχουν στο συγκεκριμένο έργο, κάτι που προκάλεσε την έντονη αντίδραση τόσο της Μόσχας όσο και του Βερολίνου.

Την ίδια στιγμή, στην Ανατολική Μεσόγειο, ένας άλλος αγωγός έρχεται να αλλάξει το δεδομένα στο γεωπολιτικό παιχνίδι. Σύμφωνα με πληροφορίες που μετέδωσε το κυπριακό κανάλι Σίγμα, μετά την προκλητική τουρκική κίνηση της υπογραφής του deal με τη Λιβύη για τα θαλάσσια σύνορα, επισπεύδεται η υπογραφή συμφωνίας για τον αγωγό East Med ανάμεσα στην Ελλάδα, την Ιταλία, το Ισραήλ και την Κύπρο. Ανώτατες πηγές του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας δεν επιβεβαιώνουν αλλά ούτε διαψεύδουν πληροφορίες που δημοσιεύθηκαν.

Όπως είναι προφανές, εφόσον επιβεβαιωθούν οι πληροφορίες, το περίφημο τουρκο-λιβυκό μνημόνιο θα χτυπήσει στο «τείχος» των 4 αυτών χωρών, καθώς η πορεία του αγωγού που περνά μέσα από την περιοχή που η Τουρκία παράνομα θεωρεί ως γειτνιάζουσα υφαλοκρηπίδα της με τη Λιβύη.

«Πόλεμος» ΗΠΑ – Ρωσίας για τον Nord Stream 2
Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ υπέγραψε κι έκανε έτσι νόμο του κράτους σχέδιο νόμου που συμπεριλαμβάνει την επιβολή κυρώσεων σε όλους όσοι συμμετέχουν στο έργο του υποθαλάσσιου αγωγού Nord Stream 2, ο οποίος έχει σκοπό να αυξήσει τις ποσότητες ρωσικού αερίου που μεταφέρονται απευθείας στη Γερμανία.

Η Μόσχα και το Βερολίνο έχουν ήδη καταδικάσει έντονα τις κυρώσεις καθώς τα μέτρα αυτά διένυαν τη διαδρομή τους στο Κογκρέσο, με τον πρόεδρο της Ρωσίας Βλαντίμιρ Πούτιν να προειδοποιεί πως θα υπάρξουν αντίποινα.

«Υπογράφω με υπερηφάνεια και κάνω νόμο τη μεγαλύτερη επένδυση που έγινε ποτέ στον στρατό των ΗΠΑ», δήλωσε ο Τραμπ στην τελετή επικύρωσης του αμερικανικού αμυντικού προϋπολογισμού.

Βάσει των διατάξεων του νόμου που αφορούν τον αγωγό, ο Nord Stream 2 — τεράστιο ενεργειακό έργο που θα μεταφέρει ρωσικό αέριο στη γερμανική αγορά μέσω της Βαλτικής Θάλασσας — αποτελεί «εργαλείο εξαναγκασμού και πολιτικής μόχλευσης» που θα μπορούσε να εξασθενίσει τους δεσμούς των ΗΠΑ με τη Γερμανία και την Ευρώπη.

Ο νόμος δίνει στον Τραμπ περιθώριο 60 ημερών για να επιβάλλει κυρώσεις σε σκάφη και εταιρείες που εγκαθιστούν σωληνώσεις ή συμμετέχουν στα έργα του Nord Stream 2 και του Turkstream, του αγωγού που θα μεταφέρει ρωσικό αέριο στην Τουρκία, καθώς και σε οποιονδήποτε άλλον που κρίνεται ότι υποστηρίζει τα έργα αυτά.

Κατά τη διάρκεια τηλεφωνικής συνδιάλεξής του με τον Γερμανό ομόλογό του Χάικο Μάας χθες, ο Αμερικανός ΥΠΕΞ Μάικ Πομπέο επανέλαβε τη «σθεναρή εναντίωση» της Ουάσινγκτον στη συνέχιση της κατασκευής του Nord Stream 2.

Μια από τις εταιρείες που βρίσκονται στο στόχαστρο είναι η AllSeas, ολλανδοελβετικών συμφερόντων, στην οποία ανήκει το μεγαλύτερο πλοίο τοποθέτησης υποθαλάσσιων αγωγών στον κόσμο, το Pioneering Spirit, που συμμετέχει στο έργο βάσει σύμβασης με τη Gazprom. Η AllSeas ήδη ανακοίνωσε πως αναστέλλει τη συμμετοχή της στο έργο εν αναμονή εξελίξεων.

Το έργο είναι μια επένδυση αξίας περίπου δέκα δισ. ευρώ που συγχρηματοδοτούν εξ ημισείας από τη μια η Gazprom και από την άλλη πέντε ευρωπαϊκές εταιρείες (ÖMV, Wintershall Dea, Engie, Uniper και Shell). Οι αμερικανικές κυρώσεις έχουν προκαλέσει έντονες αντιδράσεις στην Ευρώπη και καταγγελίες για την επέμβαση της Ουάσινγκτον στη χάραξη ευρωπαϊκής ενεργειακής στρατηγικής.

Η Ουάσινγκτον καταγγέλλει ότι ο αγωγός αυτός θα αυξήσει την εξάρτηση των Ευρωπαίων από το ρωσικό φυσικό αέριο και έτσι να ενισχύσει την επιρροή της Μόσχας. Η ΕΕ επικρίνει από την πλευρά της τη μεγάλη παρέμβαση των ΗΠΑ στην ενεργειακή της πολιτική.

Σκληρή απάντηση από Ρωσία και Βερολίνο
Οι ΗΠΑ εμποδίζουν άλλες χώρες να αναπτύξουν την οικονομία τους επιβάλλοντάς τους κυρώσεις, κατήγγειλε από τη μεριά της η εκπρόσωπος του ρωσικού υπουργείου Εξωτερικών Μαρία Ζαχάροβα σχολιάζοντας την επικύρωση σε νόμο από τον Αμερικανό πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ των κυρώσεων εναντίον του αγωγού Nord Stream 2.

«Μια χώρα που έχει χρέος 22 τρισεκατομμυρίων δολαρίων εμποδίζει χώρες με υγιές αξιόχρεο να αναπτύξουν τον τομέα της πραγματικής τους οικονομίας!», σχολίασε η Ζαχάροβα στη σελίδα της στο Facebook, επικρίνοντας «την αμερικανική ιδεολογία που δεν αντέχει την παγκόσμια ανταγωνιστικότητα».

«Σε λίγο θα ζητήσουν να σταματήσουμε να αναπνέουμε», πρόσθεσε.

Και η κυβέρνηση της Γερμανίας επέκρινε την επιβολή κυρώσεων από τις ΗΠΑ εναντίον του αγωγού Nord Stream 2, χαρακτηρίζοντάς τες «παρέμβαση στις εσωτερικές μας υποθέσεις».

«Η κυβέρνηση απορρίπτει αυτές τις κυρώσεις τις οποίες δεν έχει τη δικαιοδοσία να επιβάλει. Επηρεάζουν τις γερμανικές και τις ευρωπαϊκές εταιρείες και αποτελούν παρέμβαση στις εσωτερικές μας υποθέσεις», τόνισε η Ούρλικε Ντέμερ εκπρόσωπος της Γερμανίδας καγκελαρίου Άγγελα Μέρκελ.

Εξάλλου και η Ευρωπαϊκή Ένωση αντέδρασε στις κυρώσεις.

«Επί της αρχής η ΕΕ είναι αντίθετη στην επιβολή κυρώσεων εναντίον ευρωπαϊκών εταιρειών που επιδίδονται σε νόμιμες δραστηριότητες», ανακοίνωσε εκπρόσωπος της Ένωσης.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εξετάζει τις ενδεχόμενες επιπτώσεις από τις αμερικανικές κυρώσεις, πρόσθεσε ο εκπρόσωπος.

«Στόχος της Επιτροπής ήταν πάντα να διασφαλίζει ότι ο Nord Stream 2 λειτουργεί με διαφανή τρόπο, με το απαραίτητο επίπεδο ρυθμιστικής εποπτείας», υπογράμμισε.

Kινητικότητα για τον East Med

Έντονη κινητικότητα σε σχέση με τον αγωγό φυσικού αερίου East Med, που σχεδιάζεται να μεταφέρει αέριο από τα κοιτάσματα της ανατολικής Μεσογείου, μέσω Ελλάδας προς την Ευρώπη σημειώνεται το τελευταίο διάστημα.

Ανώτατες πηγές του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας δεν επιβεβαιώνουν αλλά ούτε διαψεύδουν πληροφορίες που δημοσιεύθηκαν από το κανάλι Σίγμα της Κύπρου σύμφωνα με τις οποίες στις αρχές του χρόνου θα υπογραφεί διακρατική συμφωνία μεταξύ Ελλάδας, Κύπρου, Ισραήλ και Ιταλίας για την προώθηση του αγωγού.

Τονίζουν ωστόσο ότι οι χώρες είναι δεσμευμένες για την υλοποίηση του έργου και υπενθυμίζουν τη συνάντηση που είχε ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Κωστής Χατζηδάκης, στη Μαδρίτη, στο πλαίσιο της Διεθνούς Διάσκεψης του ΟΗΕ για το κλίμα, με τον Ισραηλινό ομόλογό του Yuval Steinitz κατά την οποία οι δύο πλευρές επανέλαβαν τη δέσμευσή τους για τη στήριξη τόσο του East Med όσο και της ηλεκτρικής διασύνδεσης από την Κρήτη μέχρι το Ισραήλ, μέσω Κύπρου.

Στην ίδια συνάντηση εξάλλου ο κ. Χατζηδάκης είχε εκφράσει «τις ευχαριστίες της Ελληνικής Δημοκρατίας για την υποστήριξη της ισραηλινής πλευράς προς την Ελλάδα σε σχέση με το προσφάτως υπογραφέν νομικά ανυπόστατο Μνημόνιο μεταξύ Τουρκίας και Αλ Σαράτζ (κυβέρνηση της Τρίπολης στη Λιβύη».

Οι πηγές του ΥΠΕΝ ανέφεραν ακόμη στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ότι στο ίδιο μήκος κύματος, δηλαδή υπέρ της προώθησης του έργου τάσσεται πλέον και η Ιταλία.

Εξάλλου, σε δηλώσεις του σήμερα στον τ/σ Σκάι, ο κ. Χατζηδάκης τόνισε ότι ο αγωγός EastMed θα προχωρήσει ό,τι κι αν λέει ο Ερντογάν, σημειώνοντας ακόμη ότι «Είμαστε αποφασισμένοι να προχωρήσουμε μπροστά με βάση το διεθνές δίκαιο».

Οι προκαταρκτικές μελέτες που έχουν γίνει για τον αγωγό Εast Med δείχνουν ότι το έργο είναι τεχνικά εφικτό αλλά και οικονομικά βιώσιμο καθώς το κόστος μεταφοράς του αερίου είναι ανταγωνιστικό σε σχέση με τις εναλλακτικές επιλογές.

Τι ανέφερε το δημοσίευμα του Σίγμα
Για επίτευξη συμφωνίας Ελλάδας, Κύπρου, Ιταλίας και Ισραήλ για τον αγωγό φυσικού αερίου EastMed, η οποία μάλιστα θα υπογραφεί αρχές του έτους στην Αθήνα, έκανε λόγο την Παρασκευή το κυπριακό κανάλι Σίγμα. Η Τουρκία έκανε τα πάντα για να διακόψει τα σχέδια για τον EastMed, ο οποίος καθυστερούσε, ωστόσο σύμφωνα με πληροφορίες του καναλιού η τουρκολιβυκή συμφωνία φέρεται να οδήγησε στο να ξεπεραστούν τα προβλήματα.

«Αρχές του χρόνου, στην Αθήνα, θα πέσουν οι υπογραφές στη διακρατική συμφωνία για τον αγωγό EastMed» τονίζει το κυπριακό κανάλι. Προσθέτει μάλιστα ότι αυτή την ώρα είναι σε εξέλιξη διαβουλεύσεις στο ανώτατο δυνατό επίπεδο για μια τελετή – απάντηση στην Τουρκία, που θα έχει και την ισχυρή υποστήριξη των ΗΠΑ.

«Πρόκειται για ένα μεγαλεπίβολο έργο τεράστιας γεωπολιτικής σημασίας, το οποίο θα αποτελέσει την συλλογική απάντηση Ισραήλ, Κύπρου, Ελλάδας και Ιταλίας στην τουρκική βουλιμία και τις παράνομες συμφωνίες της με τη Λιβύη» τονίζεται.

Κι αυτό, γιατί «με την υπογραφή της διακρατικής συμφωνίας, που θα έχει τη σφραγίδα της ΕΕ, οι χώρες της Ανατολικής Μεσογείου στέλνουν το μνημόνιο Ερντογάν στον κάλαθο των αχρήστων» σχολιάζει το κανάλι.

Όπως αναφέρει, «δεν αποτελεί απλά μια διπλωματική ενέργεια. Είναι κάτι πολύ περισσότερο. Πρόκειται για την κορυφαία ενάσκηση κυριαρχικών δικαιωμάτων από τέσσερις χώρες».

Στη συμφωνία καθορίζονται ζώνες, δικαιοδοσίες, δικαιώματα ελέγχου και έκδοσης αδειών, ενώ εξασφαλίζεται η πορεία του αγωγού που περνά μέσα από την περιοχή που η Τουρκία παράνομα θεωρεί ως γειτνιάζουσα υφαλοκρηπίδα της με τη Λιβύη.

Εξάλλου, το Σίγμα αναφέρει ότι σύντομα θα υπάρξει δημόσια στήριξη των ΗΠΑ στο έργο ως την μοναδική εναλλακτική τροφοδοσίας της ΕΕ για τη μείωση της ενεργειακής εξάρτησής της από τη Ρωσία.
 
 

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ
Ορισμένα αναρτώμενα από το διαδίκτυο κείμενα ή εικόνες (με σχετική σημείωση της πηγής), θεωρούμε ότι είναι δημόσια. Αν υπάρχουν δικαιώματα συγγραφέων, παρακαλούμε ενημερώστε μας για να τα αφαιρέσουμε. Επίσης σημειώνεται ότι οι απόψεις του ιστολόγιου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου. Για τα άρθρα που δημοσιεύονται εδώ, ουδεμία ευθύνη εκ του νόμου φέρουμε καθώς απηχούν αποκλειστικά τις απόψεις των συντακτών τους και δεν δεσμεύουν καθ’ οιονδήποτε τρόπο το ιστολόγιο.

Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.