Δευτέρα 29 Αυγούστου 2022

Αφγανιστάν: Ο μη ανιχνεύσιμος στόχος ή το υπέροχο παιχνίδι 2.0

Aymen Al-Zawahri, φωτό: BBC


Η αφγανική κυβέρνηση ανακοίνωσε ότι οι υπηρεσίες ασφαλείας δεν κατάφεραν να βρουν τη σορό του Aymen Al-Zawahri, του πρώην νούμερο δύο της οργάνωσης Αλ Κάιντα, αφού η Ουάσινγκτον ανακοίνωσε ότι σκοτώθηκε σε επίθεση μη επανδρωμένου αεροσκάφους στις 31 Ιουλίου 2022 στο κέντρο της Καμπούλ.

Οι Αφγανοί Ταλιμπάν είναι προβληματισμένοι. Τα οκτώ θύματα της αμερικανικής επιδρομής έχουν ταυτοποιηθεί – όλοι Αφγανοί, καθώς και οι περισσότεροι από δώδεκα τραυματίες, αλλά κανένα ίχνος του αλ Ζαουάχρι ή οποιουδήποτε άλλου μη Αφγανού. Το χτύπημα φαίνεται ότι είχε ως στόχο μέλη του δικτύου Haqqani. Δεν υπήρξε καμία δημοσιότητα για το γεγονός αυτό, ούτε στη χώρα ούτε στο άμεσο περιβάλλον της, πόσο μάλλον στον μουσουλμανικό κόσμο ή αλλού.

Πρόκειται για ένα χτύπημα παρόμοιο με εκείνο που σηματοδότησε την τελευταία ημέρα της στρατιωτικής αποχώρησης των ΗΠΑ από το Αφγανιστάν, το οποίο στόχευσε τυχαία αμάχους και σκότωσε πολλά παιδιά μιας οικογένειας; Για τον ανταποκριτή μας στην Καμπούλ, επρόκειτο για μια επιχείρηση δημοσίων σχέσεων για να βελτιωθεί η εικόνα της κυβέρνησης Μπάιντεν. «Ένα είδος μίμησης της κυβέρνησης Ομπάμα με την επιχείρηση εξόντωσης του Μπενλάντεν στο Πακιστάν… προφανώς, η επιχείρηση αυτή δεν είχε το επιθυμητό αποτέλεσμα λόγω της παρακμής της Αλ Κάιντα, της πλήρους αποχώρησης από την επιχείρηση του Αλ Ζαουάχρι του οποίου η υγεία είχε επηρεαστεί πολύ, αλλά πάνω απ’ όλα είναι ο πόλεμος στην Ουκρανία που επισκίασε ένα ξεπερασμένο ή και ξεχασμένο θέμα…». Κατά μία έννοια, η επιρροή του Ομπάμα και της φατρίας Κλίντον στην κυβέρνηση Μπάιντεν είναι τέτοια που αυτή η εξήγηση είναι εν μέρει αληθινή.

Οι αφγανικές υπηρεσίες ασφαλείας δεν γνώριζαν ότι ο αλ Ζαουίχρι θα μπορούσε να εγκατασταθεί στο κέντρο της Καμπούλ, σε μια συνοικία που αποτελείται κυρίως από Τατζίκους και είναι ιδιαίτερα εχθρική προς την αλ Κάιντα. «Ο Αλ Ζαουάχρι θα ήταν πιο ασφαλής στην Ουάσινγκτον ή τη Νέα Υόρκη παρά στην Καμπούλ … και ιδιαίτερα στην περιοχή που έγινε στόχος των αμερικανικών μη επανδρωμένων αεροσκαφών στις 31 Ιουλίου [2022]», σχολίασε ένας καθηγητής πολιτικών επιστημών στο Πανεπιστήμιο της Καμπούλ. Μεταξύ του πληθυσμού, ο τόνος είναι επιφυλακτικός. Για τους περισσότερους κατοίκους της περιοχής, «δεν έχουμε ακούσει τίποτα για τους Άραβες μαχητές από τη δεκαετία του 1990.

Για ορισμένους τοπικούς αναλυτές, υπάρχει άμεση συσχέτιση μεταξύ της ήπιας αλλαγής καθεστώτος στο Πακιστάν που οδήγησε στην αναγκαστική παραίτηση του πρώην πρωθυπουργού Imran Khan και της αυξημένης δραστηριότητας των μη επανδρωμένων αεροσκαφών πάνω από το Αφγανιστάν. Η νέα «εισαγόμενη» πακιστανική κυβέρνηση επανέλαβε μια παλιά παράδοση. Η αύξηση των παράνομων δραστηριοτήτων της CIA στο Αφγανιστάν μέσω τηλεκατευθυνόμενων ενεργειών αποσκοπεί κυρίως στη δημιουργία ενός ανταρτοπόλεμου, αρχικά βόρειου, βασισμένου στους οπαδούς του Μασούντ, και στη συνέχεια στη δημιουργία θυλάκων εξέγερσης με στοιχεία της οργάνωσης που είναι γνωστή ως Ισλαμικό Κράτος (EI ή Daech), ένα εργαλείο εφαρμοσμένης γεωστρατηγικής που αποσκοπεί στην ανατροπή της εξουσίας των Ταλιμπάν. Τις τελευταίες εβδομάδες, τα νέα μέσα ενημέρωσης (ιστοσελίδες, ραδιόφωνα) που εδρεύουν στο εξωτερικό και χρηματοδοτούνται από τις ειδικές υπηρεσίες των ΗΠΑ ανακοινώνουν ανταρτοπόλεμο υπό την ηγεσία ενός μετώπου αντίστασης στους Ταλιμπάν. Τα διόδια που ανακοινώνονται είναι συχνά βαριά. Το μέτωπο αντίστασης που εδρεύει στην κοιλάδα Παντσίρ ισχυρίζεται ότι είναι κληρονόμος του Αφγανικού Εθνικού Στρατού, αλλά έχει ενσωματώσει κυρίως αξιωματικούς των μυστικών υπηρεσιών του πρώην φιλοαμερικανικού καθεστώτος, σύμφωνα με μια ακριβή εθνοτική και φυλετική ένταξη, εξαιρώντας την εθνοτική ομάδα των Παστούν, η οποία αποτελεί την πλειοψηφία στο κίνημα των Ταλιμπάν.

Η εντεινόμενη ανθρωπιστική κρίση στη χώρα είναι άμεση συνέπεια της κλοπής των αφγανικών περιουσιακών στοιχείων από τις ΗΠΑ και της επιβολής πολύπλευρων κυρώσεων κατά της νέας κυβέρνησης. Η CIA υπολογίζει στην αύξηση της λαϊκής δυσαρέσκειας για να ενισχύσει την αστάθεια και να προετοιμάσει το έδαφος για μια ένοπλη εξέγερση. Ωστόσο, από τότε που οι Ταλιμπάν ανέλαβαν την εξουσία, η ασφάλεια έχει βελτιωθεί: η εγκληματικότητα έχει μειωθεί στο μισό και οι οδοφράκτες, οι οποίοι ήταν διαδεδομένοι επί αμερικανικής κατοχής, έχουν ουσιαστικά εξαφανιστεί. Οι ληστείες είναι σπάνιες, παρά την ακραία φτώχεια που πλήττει σήμερα σχεδόν το 90% του πληθυσμού. Σύμφωνα με έναν αξιωματούχο των Ταλιμπάν, «κάποτε προσπάθησαν (η CIA) να φυτέψουν τρομοκράτες πετώντας τους με ελικόπτερα σε μέρη όπου δεν μπορούσαν να πάνε οι δυνάμεις μας. Ήταν μια αποτυχία.

Η Καμπούλ είναι μια από τις πιο εξελιγμένες πρωτεύουσες του κόσμου. Η στρατηγική της θέση στη μέση της διαδρομής μεταξύ Κωνσταντινούπολης και Ανόι στη Νοτιοανατολική Ασία καταδεικνύει τη σημασία της στην αρχαία διαδρομή του Δρόμου του Μεταξιού. Καθώς δεν διαθέτει αεράμυνα, η αφγανική κυβέρνηση γνωρίζει ότι ένας από τους στόχους της στρατηγικής της Ουάσινγκτον είναι να επιφέρει αλλαγή καθεστώτος με υβριδικά μέσα, χρησιμοποιώντας επιθετικά μη επανδρωμένα αεροσκάφη και τη δημιουργία ανταρτών. Εξ ου και η σημασία της καταπολέμησης της διαφθοράς και της μείωσης των ανισοτήτων με τη διεθνή υπεράσπιση της επιστροφής του κλεμμένου αφγανικού κρατικού πλούτου και της άρσης των κυρώσεων.

Από πολλές απόψεις, οι Αγγλοαμερικανοί θα έμπαιναν στον πειρασμό να συνεχίσουν τον υβριδικό τους πόλεμο υψηλής έντασης εναντίον της Ρωσίας από την Κεντρική Ασία, και εδώ είναι που ο ρόλος του Αφγανιστάν είναι κρίσιμος. Είναι επίσης ζωτικής σημασίας για την ασφάλεια της Δυτικής Κίνας και τη σταθερότητα της Σιντζιάνγκ, όπου η Δύση χρηματοδοτεί τον αυτονομισμό στο όνομα του ισλαμισμού με μια πινελιά Παντουρκισμού. Τον 19ο αιώνα, οι Βρετανοί εμπόδισαν την πρόσβαση της τσαρικής Ρωσίας στα θερμά νερά του Ινδικού Ωκεανού και διαφύλαξαν τις αυτοκρατορικές τους κτήσεις στην ινδική υποήπειρο από τη ρωσική επιρροή σε αυτό που έγινε γνωστό ως Μεγάλο Παιχνίδι. Σήμερα, τα πράγματα φαίνονται λίγο διαφορετικά, αλλά η στρατηγική παραμένει αμετάβλητη. Η προσέγγιση της Ρωσίας με το Πακιστάν επί Imran Khan έχει επιφέρει αλλαγή καθεστώτος στο Ισλαμαμπάντ (μέσω διαδικαστικής μηχανικής στο κοινοβούλιο με την αποφασιστική βοήθεια του βαθιά φιλοδυτικού διοικητή του πακιστανικού στρατού), ενώ το συνεχές εμπόριο της Ινδίας με τη Ρωσία θέτει το Νέο Δελχί υπό τεράστια πίεση. Το Μεγάλο Παιχνίδι 2.0 παίζεται στο Αφγανιστάν και η Κίνα έχει κατανοήσει τη σημασία της μαζικής επένδυσης στην ανοικοδόμηση μιας χώρας που προορίζεται να αποτελέσει ένα από τα θέατρα του παγκόσμιου πολέμου.

Μετάφραση από το πρωτότυπο: Καταχανάς (Γ. Μεταξάς)
 
 

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ
Ορισμένα αναρτώμενα από το διαδίκτυο κείμενα ή εικόνες (με σχετική σημείωση της πηγής), θεωρούμε ότι είναι δημόσια. Αν υπάρχουν δικαιώματα συγγραφέων, παρακαλούμε ενημερώστε μας για να τα αφαιρέσουμε. Επίσης σημειώνεται ότι οι απόψεις του ιστολόγιου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου. Για τα άρθρα που δημοσιεύονται εδώ, ουδεμία ευθύνη εκ του νόμου φέρουμε καθώς απηχούν αποκλειστικά τις απόψεις των συντακτών τους και δεν δεσμεύουν καθ’ οιονδήποτε τρόπο το ιστολόγιο.

Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.