Περί Αὐταπαρνήσεως

 

Ἕνας ἀπό τούς Γέροντες τῆς σκήτης ἀρρώστησε κάποτε κι ἐπεθύμησε, σάν ἄνθρωπος, νά φάει λίγο ζεστό ψωμί. Ποῦ νά βρεθεῖ ὅμως τέτοιο πράγμα σ’ ἐκείνη τήν ἔρημο;Ὅταν τό ἔμαθε ἕνας ἀπό τούς νέους Μοναχούς ἔβαλε στό δισάκι τοῦ ὅλα τα ξερά ψωμιά πού εἶχε καί ξεκίνησε γιά τήν Ἀλεξάνδρεια. Ἡ πόλη ἀπεῖχε δύο ἡμερῶν δρόμο ἀπό τήν ἔρημο. Ὁ καλός νέος ἀψήφησε τόν κόπο. Κατέβηκε, ἄλλαξε τά ψωμιά, κι ἐπέστρεψε ὅσο πιό γρήγορα μποροῦσε στή σκήτη.

-Ποῦ βρῆκες φρέσκο ψωμί; τόν ρωτοῦσαν μέ ἀπορία οἱ ἀδελφοί.

-Στήν Ἀλεξάνδρεια, ἀπαντοῦσε μέ πολλή φυσικότητα ἐκεῖνος, σάν νά ἐπρόκειτο γιά τό γειτονικό χωριό.

Ὅταν τό ἄκουσε ὁ Γέροντας δέν ἤθελε μέ κανένα τρόπο νά τό κρατήσει.

-Πῶς νά τό φάω; Ἔλεγε. Αὐτό εἶναι τό αἷμα τοῦ ἀδελφοῦ μου. Οἱ ἄλλοι ὅμως τόν ἀνάγκασαν νά τό φάει γιά νά μήν πάει χαμένη ἡ θυσία τοῦ ἀδελφοῦ.

Τήν ἐποχή πού Βάνδαλοι, σάν πραγματική θεομηνία, σάρωναν ἀλύπητα τίς χῶρες τῆς Εὐρώπης κι ἄφηναν μόνο ἐρείπια στό πέρασμά τους, ἡ Ἰταλία πέρασε τά πιό πολλά δεινά. Οἱ ὡραῖες πόλεις τῆς ἀφανίζονταν ἡ μία μετά τήν ἄλλη. Οἱ ἄνθρωποι ὠδηγοῦντο, σάν κοπάδια, αἰχμάλωτοι στά βάθη τῆς Ἀφρικῆς.

Τά δύστυχα αὐτά χρόνια ὁ Παυλίνος, ὁ Ἐπίσκοπος μιᾶς πόλεως τῆς Καμπανίας, ξώδευσε τήν περιουσία του κι ὅλα τα χρήματα τῆς Ἐκκλησίας γιά τήν ἐξαγορά αἰχμαλώτων. Τό κακό ὅμως ἦταν τόσο μεγάλο, πού, ἄν καί ἔμεινε μόνο μέ τά ροῦχα πού φοροῦσε, ὁ φιλάνθρωπος Ἐπίσκοπος, δέ μπόρεσε νά ἐπαρκέσει γιά ὅλους.

Μιά μέρα πῆγε καί τόν βρῆκε μιά φτωχή χήρα μέ σπαραγμένη καρδιά. Ἐπίασαν τό μοναχογυιό τῆς αἰχμάλωτο καί ζητοῦσε ἀπό τόν καλό Ἐπίσκοπο νά τόν ἀπελευθερώσει. Οἱ θρῆνοι τῆς ράγιζαν ἀκόμη καί τίς πέτρες.

Ὁ Παυλίνος τή συμπόνεσε, ἔκλαψε μαζί της. Ἔψαξε καί ξανάψαξε τό ἀδειανό του σπίτι. Ἀπελπισμένος διαπίστωσε πώς δέν εἶχε μείνει πιά τίποτε γιά νά δώσει. Ξαφνικά του ἦρθε κάποια ἔμπνευση.

-Βλέπεις κι ἐσύ ἡ ἴδια, εἶπε στήν πονεμένη μητέρα, πώς δέν μοῦ ἔμεινε πιά τίποτε γιά νά ἀνακουφίσω τή δυστυχία πού μᾶς βρῆκε ἀπό τίς ἁμαρτίες μας. Ὅ,τι διαθέτω αὐτή τή στιγμή εἶναι ὁ ἐαυτός μου. Εὐχαρίστως τόν προσφέρω γιά νά πάρεις πίσω το παιδί σου.

Ἡ ἀπαρηγόρητη γυναίκα τά ἔχασε πρός στιγμῆς. Νόμιζε πώς ὁ Ἐπίσκοπος ἤθελε νά τήν ξεγελάσει καί ξέσπασε σέ ἀσυγκράτητο ὀδυρμό. Ὁ Παυλίνος τῆς εἶπε τότε νά τόν ἀκολουθήσει. Πῆγαν στόν βάρβαρο πού κρατοῦσε τό γυιό της καί γιά μεγάλη της ἀνακούφιση εἶδε πώς κατώρθωσε νά κάνει τήν ἀνταλλαγή.

Μαζί μέ πολλούς ἄλλους αἰχμαλώτους ὠδηγήθηκε καί ὁ Παυλίνος στήν Ἀφρική. Ὅταν ἔγινε ἡ διανομή, αὐτόν τόν κράτησε στήν ὑπηρεσία τοῦ ὁ γαμπρός τοῦ Ἡγεμόνος τῶν Βανδάλων καί τόν ἔβαλε νά καλλιεργεῖ τόν κῆπο του.

Μέ μεγάλη ἐπιμέλεια ἐπεδόθηκε ὁ Ἅγιος Ἐπίσκοπος στή δουλειά πού τοῦ ἀνέθεσαν νά κάνει. Κάθε μέρα ἔφερνε στό τραπέζι τοῦ ἀφέντη τοῦ καλοπεριποιημένα λαχανικά καί φροῦτα. Μέ τήν καλωσύνη καί τήν ἐργατικότητά του κέρδισε τήν ἐκτίμησή του. Συχνά πήγαινε στόν κῆπο καί κουβέντιαζαν μαζί χίλια δυό πράγματα. Ὁ βάρβαρος θαύμαζε τή σοφία καί τήν πολυμάθεια τοῦ δούλου του. Σύν τῷ χρόνω δημιουργήθηκε μιά στενή φιλία μεταξύ του ξένου αἰχμαλώτου καί τοῦ νεαροῦ δουκός.

Ὕστερα ἀπό πολύ καιρό εἶπε μιά μέρα, ἐκεῖ πού συνομιλοῦσαν στόν κύριό του ὁ Παυλίνος, κάπως αἰνιγματικά:

-Εἶναι καιρός νά φροντίσετε γιά τή μελλοντική διοίκηση τοῦ βασιλείου σας.

-Γιατί τό λές αὐτό, Παυλίνε; ρώτησε ὁ νεαρός δούκας.

Στήν ἀρχή ὁ Παυλίνος ἀρνήθηκε νά δώσει περισσότερες ἐξηγήσεις. Ὕστερα ὅμως ἐξαναγκάστηκε νά τοῦ φανερώσει, πώς τοῦ εἶχε ἀποκαλύψει ὁ Θεός, ὅτι θά πέθαινε πολύ γρήγορα ὁ γερό-βασιλιάς. Ὁ δούκας, ἄν καί δέν τό πολυπίστεψε, τό εἶπε στό πεθερό του. Ἐκεῖνος πάλι θέλησε ἀπό περιέργεια νά γνωρίσει αὐτόν τόν παράξενο ἄνθρωπο πού ἄκουγε, καθώς ἔλεγε, τόν Θεό του νά τοῦ ὁμιλῆ.

-Ἔλα αὔριο νά φᾶμε μαζί το μεσημέρι καί θά τόν δεῖς στό τραπέζι μου, τοῦ εἶπε ὁ γαμπρός του.

Τήν ἄλλη μέρα ὁ βασιλιάς πῆγε στό παλάτι τοῦ δουκός. Ὁ Παυλίνος, ὅπως συνήθιζε πάντοτε, ἔφερε φρέσκα φροῦτα στό τραπέζι. Σάν τόν εἶδε ὁ βασιλιάς ταράχτηκε.

-Κάποιο μυστήριο κρύβει ὁ ἄνθρωπος αὐτός, ψιθύρισε στ’ αὐτί τοῦ γαμπροῦ του.

Ὅταν ὁ Παυλίνος ἀπομακρύνθηκε, τοῦ διηγήθηκε ἕνα παράξενο ὄνειρο πού εἶχε δεῖ τήν περασμένη νύχτα.

-Μοῦ φάνηκε πώς μέ πήγαιναν δεμένο στό κριτήριο, γιά νά δικαστῶ τάχα γιά ὅλες μου τίς πράξεις. Ἀνάμεσα στούς δικαστές μου, πού ἦταν πολλοί, βρισκόταν καί τοῦτος ὁ ἄνθρωπος. Ἔδειχνε πώς κατεῖχε ξεχωριστή θέση, γιατί πρόσταξε νά πάρουν τό σκῆπτρο ἀπό τά χέρια μου καί μ’ αὐτό νά μέ δείρουν. Γιά ρώτησε τόν νά σοῦ φανερώσει ποιός εἶναι. Μά τήν ἀλήθεια, δέν μοῦ φαίνεται συνηθισμένος ἄνθρωπος.

Παραξενεμένος ὁ δούκας ἀπ’ ὅσα ἄκουσε ἀπό τό στόμα τοῦ πεθεροῦ του, πῆρε παράμερα τόν αἰχμάλωτό του κι ἄρχισε νά τόν ἐξετάζει γιά τήν πατρίδα καί τήν καταγωγή του.

-Εἶμαι δοῦλος τοῦ Θεοῦ, ἔλεγε ὁ Παυλίνος, πού σύ δέχτηκες νά τόν κρατήσεις ἀντί τοῦ γιοῦ τῆς χήρας.

Ὁ δούκας ὅμως, δέν ἤθελε πιά νά πεισθεῖ. Τόν ὤρκισε λοιπόν μέ ὅρκους φοβερούς νά τοῦ φανερώσει τήν ἀλήθεια.

Ἔτσι ὁ Παυλίνος ἀναγκάστηκε νά φανερώσει, πώς ἦταν Ἐπίσκοπος καί πώς θεληματικά παραδόθηκε αἰχμάλωτος γιά τήν ἀγάπη τοῦ πλησίον του. Σάν ἄκουσε αὐτές τίς ἀποκαλύψεις ὁ κύριός του, τόσο τόν εὐλαβήθηκε, πού ἔπεσε στή γῆ καί τοῦ φιλοῦσε τά πόδια. Ὕστερά τα διηγήθηκε ὅλα στό βασιλιά κι οἱ δυό μαζί φώναξαν τόν Παυλίνο καί τοῦ εἶπαν:

-Ζήτησέ μας ὅ,τι θέλεις, γιά νά σέ στείλουμε μέ πολλά δῶρα, ὅπως σου ταιριάζει, πίσω στήν πατρίδα σου, γιατί εἶναι ἄπρεπο νά κρατᾶμε ἐδῶ αἰχμάλωτο ἕναν ἄνθρωπο σάν κι ἐσένα.

Ὁ Παυλίνος τούς εὐχαρίστησε γιά τίς καλές τους διαθέσεις, ἀλλά δέν δέχτηκε νά πάρει δῶρα.

-Σέ τίποτε δέν θά μοῦ χρησιμεύσουν, ἔλεγε. Ἄν ὅμως ἐπιθυμεῖτε πραγματικά νά κάνετε κάποιο καλό, ἐλευθερῶστε ὅλους τους συμπατριῶτες μου πού κρατᾶτε ἐδῶ αἰχμαλώτους.

Οἱ ἡγεμόνες δέχτηκαν εὐχαρίστως νά κάνουν γιά χατήρι τοῦ αὐτή τήν προσφορά. Ἔγιναν ἔρευνες σ’ ὅλο το βασίλειο, γιά νά βρεθοῦν οἱ συμπατριῶτες τοῦ Παυλίνου. Ἀφοῦ τούς συγκέντρωσαν ὅλους, τούς ἔστειλαν μέ πλοῖα πίσω στήν πατρίδα τούς μαζί μέ τόν Ἐπίσκοπό τους καί μέ πολλά τρόφιμα καί δῶρα ἀπό τόν βασιλιά.

Ὕστερα ἀπό λίγο καιρό πραγματοποιήθηκε ἡ προφητεία τοῦ Παυλίνου. Ὁ γερό-βασιλιάς πέθανε καί τόν διαδέχθηκε ὁ νεαρός δούκας, πού σ’ ὅλη του τή ζωή θυμόταν τόν ἅγιο Ἐπίσκοπο καί τό φωτεινό παράδειγμά του. 

 

 

 

 

Πηγή: https://agioreitika.net/